دین زیباترین جلوه رحمانیت حق برای هدایت نوع بشر است ، و دینداری رویکرد به این رحمانیت و سیر در مسیر هدایت است . در این مسیر پیوسته رهزنانی به صورت آفات دین و دینداری ظهور کرده است که شناخت آن ها و پرداختن به بهداشت دینداری از آداب مهم در چنین سیری است . دین حقیقتی متعالی و امری قدسی است و از این وجه فراتر از آسیب و آفت است . در امور الهی خطا و اشتباه ، و آسیب و آفت راه ندارد . خطا پذیری و اشتباه کاری در امور بشری است ؛ و آسیب و آفت در بحث آسیب شناسی دین و دینداری به حقیقت دین باز نمی گردد ، بلکه به نحوه رویکرد مردمان به دین ، و فهم و تلقّی انسان از دین ، و نوع معرفت دین و شیوه دینداری باز می گردد . آسیب و آفت در این مباحث به مفهوم ظهور عیب و نقص ، و خارج شدن از وضع طبیعی و فطری ، و پیدایش تباهی است .  از این رو آسیب شناس دین و دینداری در کتاب حاضر ، بررسی مفاهیم یاد شده در عرصه نظر و عمل دینی بر اساس آموزه های نهج البلاغه است . کتاب در 351 صفحه به بررسی مهم ترین آسیب ها پرداخته است که عبارتند از : اکراه و اجبار در دین ؛ بد فهمیدن دین و نفهمیدن دین ؛ تحریف معنوی مفاهیم دینی ؛ نارسایی مفاهیم دینی ؛ تباین دین با ضروریات بشری ؛ عدم رعایت تدرّج و تمکّن در هدایت و تربیت ؛ عدم رعایت تسهیل و تیسیر در هدایت و تربیت ؛ ایجاد تکلّف در دین و دینداری ؛ تقلید   ویرانگر ؛ عالمان بد عمل یا بی عمل ، و عالم نمایان ؛ استفاده ابزاری از دین ؛ ناداری و کمبود داری ؛ خشونت های منتسب به دین ؛ رفتار خودکامانه از جانب متولیان دین ؛  و عدم رعایت حقوق مردمان .